تعریف و مقررات شرکت مختلط غیر سهامی
شرکت مختلط غیر سهامی یکی از انواع شرکتهای تجاری است که در قانون تجارت بهطور ویژهای مقررات آن مشخص شده است. مقررات مربوط به تشکیل، اداره، حیات و انحلال این نوع شرکت در مواد ۱۴۱ تا ۱۶۱ قانون تجارت آمده است. طبق مواد ۱۵۹ و ۱۶۰ قانون تجارت، مقررات مواد ۱۲۹، ۱۳۰ و ۱۳۶ که مربوط به شرکتهای تضامنی است، در مورد شرکتهای مختلط غیر سهامی نیز قابل اجراست، البته بیشتر این مقررات به شرکای ضامن تعلق دارد.
۲. ترکیب و وضعیت حقوقی شرکاء در شرکت مختلط غیر سهامی
۲.۱. ترکیب شرکاء
شرکت مختلط غیر سهامی حداقل از دو شریک تشکیل میشود که یکی از آنها بهعنوان شریک ضامن مسئولیت تضامنی دارد و دیگری بهعنوان شریک با مسئولیت محدود مسئولیت محدود دارد.
این ترکیب میتواند در موارد مختلف تغییر کند و در واقع، در این نوع شرکتها، شرکای ضامن به تنهایی مسئول پرداخت تمام قروض شرکت هستند، در حالی که شرکای با مسئولیت محدود تنها به میزان آوردهشان در شرکت مسئول هستند.
۲.۲. وضعیت حقوقی شرکاء
شریک ضامن در شرکت مختلط غیر سهامی مشابه شریک در شرکت تضامنی عمل میکند و به تنهایی مسئول پرداخت تمام قروض شرکت است.
شریک با مسئولیت محدود در سود و زیان شرکت شریک است، اما در مسئولیتها تنها به میزان آورده خود در شرکت مسئول است. او معمولاً نقش وامدهنده به شریک ضامن را ندارد.
۳. مسئولیت شرکاء در شرکت مختلط غیر سهامی
۳.۱. مسئولیت شریک با مسئولیت محدود
شریک با مسئولیت محدود تنها به اندازه حصهای که به شرکت آورده است مسئول پرداخت دیون و قروض شرکت است.
اگر نام شریک با مسئولیت محدود در نام شرکت ذکر شود، او در برابر طلبکاران به شریک ضامن تبدیل میشود و مسئولیت تضامنی پیدا میکند. این مسئله بهطور ویژه بهعنوان یک قاعده برای جلوگیری از سوء استفاده شرکاء پیشبینی شده است، تا شرکاء نتوانند با تغییر در اسم شرکت به طلبکاران این تصور را بدهند که شریک با مسئولیت محدود مسئولیت تضامنی دارد.
اگر شریک با مسئولیت محدود ثابت کند که طلبکاران از محدود بودن مسئولیت او مطلع بودهاند، او از مسئولیت تضامنی معاف خواهد بود.
۳.۲. مسئولیت پس از کاهش سرمایه
اگر سرمایه شرکت از طریق توافق شرکاء کاهش یابد و این کاهش بهطور رسمی ثبت و اعلان نشده باشد، طلبکاران میتوانند از شریک با مسئولیت محدود برای تعهدات قبل از ثبت تقلیل سرمایه مطالبه کنند.
مطابق ماده ۱۵۳ قانون تجارت، در صورتی که شریک با مسئولیت محدود سهم خود را کاهش دهد و این کاهش ثبت و اعلان نشده باشد، طلبکاران میتوانند برای دریافت مابهالتفاوت مبلغ اولیه به او دعوی مستقیم اقامه کنند.
۴. انتقال سهمالشرکه در شرکت مختلط غیر سهامی
۴.۱. شرایط انتقال سهمالشرکه
شرکت مختلط غیر سهامی از نوع شرکتهای اشخاص است. در این شرکتها، انتقال سهمالشرکه طبق شرایط خاصی صورت میگیرد:
طبق ماده ۱۴۸ قانون تجارت، شریک با مسئولیت محدود نمیتواند بدون رضایت سایر شرکاء سهم خود را به شخص ثالث انتقال دهد. این قاعده از نظم عمومی برخوردار است و نمیتوان برخلاف آن عمل کرد.
۴.۲. ضمانت اجرای انتقال سهمالشرکه بدون رضایت سایر شرکاء
اگر شریک با مسئولیت محدود سهم خود را بدون رضایت سایر شرکاء انتقال دهد:
منتقلالیه حق دخالت در اداره شرکت و نظارت بر امور آن را ندارد.
البته او همچنان شریک شرکت تلقی میشود، اما نمیتواند در اداره شرکت دخالت کند.
۵. آوردهها و سرمایه شرکت مختلط غیر سهامی
۵.۱. شرایط آورده شرکاء
برای تشکیل شرکت مختلط غیر سهامی، حداقل سرمایهای معین در قانون تجارت پیشبینی نشده است. به همین دلیل سرمایه شرکت میتواند هر مبلغی باشد.
در مورد شریک ضامن، او معمولاً میتواند فقط فعالیت خود را به شرکت بیاورد و در عمل بیشتر سرمایه نقدی یا اموال دیگر به شرکت وارد میشود.
در مورد شریک با مسئولیت محدود، او نمیتواند تنها فعالیت خود را به عنوان سرمایه در شرکت بیاورد، زیرا طلبکاران نمیتوانند از دارایی شخصی او برای پرداخت دیون شرکت استفاده کنند.
۵.۲. مسئولیت شریک با مسئولیت محدود در قبال زیانها
اگر زیانهای شرکت باعث از بین رفتن سرمایه آورده شده شود، دیگر نمیتوان از شریک با مسئولیت محدود مطالبه خسارت کرد.
به این ترتیب، شریک با مسئولیت محدود مسئولیتی برای پرداخت زیانهای شرکت پس از از دست رفتن سهم خود نخواهد داشت.
۵.۳. شرایط آورده شریک با مسئولیت محدود
شریک با مسئولیت محدود میتواند هر مالی را که دارای ارزش مادی قابل تقویم به پول باشد به عنوان حصه به شرکت وارد کند. این مالی میتواند شامل هر نوع دارایی یا فعالیتی باشد که قابل ارزیابی به پول باشد. وقتی شریک آورده خود را به شرکت پرداخت یا تسلیم میکند، تعهد به تقبل زیانهای شرکت تا میزان آورده او انجام میشود و طلبکاران نمیتوانند او را برای دیون شرکت مورد تعقیب قرار دهند.
۶. دعوی مستقیم طلبکاران علیه شریک با مسئولیت محدود
در صورتی که شرکت مختلط غیر سهامی منحل شود و طلبکاران نتوانند از شرکت مبلغ خود را دریافت کنند، آنها میتوانند دعوی مستقیم علیه شریک با مسئولیت محدود اقامه کنند. این امر به طلبکاران این امکان را میدهد که از شریک با مسئولیت محدود برای دیون شرکت مطالبه کنند.
۶.۱. حکم ورشکستگی شریک با مسئولیت محدود
اگر شریک با مسئولیت محدود ورشکسته شود و هنوز تعهدات خود را پرداخت نکرده باشد:
طبق ماده ۱۵۸ قانون تجارت، طلبکاران شرکت و طلبکاران شخصی شریک باید برابر حقوق با هم در نظر گرفته شوند.
۷. اسم شرکت مختلط غیر سهامی
در شرکت مختلط غیر سهامی، اسم شرکت باید شامل عبارت “شرکت مختلط” باشد و حداقل نام یکی از شرکای ضامن در نام شرکت ذکر شود. اگر نام شریک با مسئولیت محدود نیز در نام شرکت ذکر شود، او مسئولیت تضامنی پیدا میکند.
نتیجهگیری
در این اپیزود، بهطور جامع ویژگیها، مسئولیتها، و شرایط خاص شرکت مختلط غیر سهامی را بررسی کردیم. از ترکیب شرکاء گرفته تا فرآیندهای قانونی در مورد مسئولیتها، انتقال سهمالشرکه، و تنظیمات سرمایه شرکت، همگی نکات حیاتی برای هر کسی که در این نوع شرکتها فعالیت میکند. از همراهی شما سپاسگزاریم و منتظر شنیدن اپیزودهای بعدی ما باشید.